Нягледзячы на тое, што год 2025-ы ўжо ўпэўнена ўступіў у свае правы і выразна акрэсліўся новымі планамі і канцэпцыямі, усё яшчэ актуальна падводзіць вынікі года папярэдняга — пажынаць плады і праводзіць працу над памылкамі.
ААТ «Гродна Азот» упэўнена адаптаваўся да работы ў новай сістэме эканамічнага рынку. Нягледзячы на знешнепалітычныя выклікі, на прадпрыемстве праводзіцца маштабная мадэрнізацыя, каманда прафесіяналаў вядзе ўпэўненую работу па пашырэнні спажывецкага рынку, паспяхова наладжвае гандлёва-эканамічныя сувязі і займаецца сярэднетэрміновым і доўгатэрміновым планаваннем эфектыўнай дзейнасці прадпрыемства.
Паводле слоў начальніка аддзела кіравання якасцю Ганны Ягадніцкай, у 2024 годзе прадпрыемствам у поўным аб'ёме дасягнуты асноўныя мэтавыя індыкатары і паказчыкі якасці прадукцыі. У новым годзе будуць прадоўжаны работы па павышэнні ўзроўню задаволенасці спажыўцоў — гэта і мерапрыемствы па зніжэнню злежвання карбаміду, і рамонтныя работы на складах гатовай прадукцыі і правядзенне апрацоўкі цыстэрнаў пад заліў КАС. Можна з дакладнасцю сцвярджаць, што работа па гэтых напрамках — пастаянны працэс, у які па меры рэалізацыі ўносяцца карэкціруючыя мерапрыемствы.
— Для ўкаранення стандартызаваных метадаў якасці і эфектыўнага менеджменту — прымяняецца 11 тэхнік якасці. На нашым прадпрыемстве, напрыклад, укаранёны метад аналізу відаў і наступстваў адмоў (FMEA). Гэта комплекс дзеянняў па выяўленні неадпаведнасці прадукцыі і працэсаў з мэтай даць ім якасную адзнаку.Гэты метад дазваляе вызначыць, якім чынам можа адбыцца адмова прадукцыі ці працэсу; ацаніць рызыку з'яўлення і не выяўлення адмоў, звязаны з рознымі прычынамі; прыняць меры для ўстаранення або зніжэння верагоднасці з'яўлення адмоў прадукцыі або працэсу; прааналізаваць патрабаванні, якія адносяцца да бяспекі прадукцыі, — дзеліцца падрабязнасцямі Ганна Уладзіміраўна.
Таксама ў ААТ «Гродна Азот» і філіяле «Завод Хімвалакно» ўкаранёны статыстычныя метады кіравання працэсамі вытворчасці, якія з'яўляюцца эфектыўным сродкам збору і аналізу інфармацыі аб якасці. Ужыванне статыстычных метадаў дазваляе сапраўды і пэўна судзіць аб стабільнасці тэхналагічных працэсаў, а таксама прагназаваць адхіленні якасці прадукцыі.
— Што тычыцца філіяла «Завод Хімвалакно», тут распрацавана і прымяняецца методыка 8D-аналізу. Метад 8D-аналізу накіраваны на вызначэнне і ўстараненне прычыны ўзнікнення неадпаведнасці з наступным папярэджаннем яго паўторнага з'яўлення ў іншых аналагічных працэсах вытворчасці прадукцыі, — пракаментавала інжынер-тэхнолаг бюро стандартызацыі і сертыфікацыі філіяла «Завод Хімвалакно» Надзея Шарук. Асноўнымі перавагамі метаду з'яўляюцца шматфактарны аналіз вывучэння праблемы ўзнікнення неадпаведнасці, калектыўная праца па вызначэнні прычын неадпаведнасці, верыфікацыя і валідацыя якасці прадукцыі, на якой было выяўлена неадпаведнасць.
Адна з найважнейшых методык на вытворчасці — методыка MSA «Аналіз вымяральных сістэм», якая дазваляе пераканацца ў тым, што вымяральныя сістэмы з'яўляюцца надзейнымі і дакладнымі, што забяспечвае дакладнасць кантролю сыравіны, паўфабрыкатаў, гатовай прадукцыі, параметраў вядзення тэхналагічных працэсаў.
Прыведзеныя прыклады — гэта чарговае пацверджанне кліентаарыентаванасці абедзвюх вытворчых пляцовак ААТ «Гродна Азот» і нацэленасці на вынік.
Як ідуць справы з кадравым складам спецыялістаў са «Знакам якасці»
Вялікая работа ў мінулым годзе была праведзена ў частцы павышэння ўзроўню падрыхтоўкі і кваліфікацыі кадраў, чыя працоўная дзейнасць непасрэдна звязана з рэалізацыяй комплексу мерапрыемстваў па паляпшэнню якасці прадукцыі ў адпаведнасці з Комплекснай праграмай развіцця нафтахімічнай галіны на 2021-2025 гады.
Так, за 2024 год 129 супрацоўнікаў прадпрыемства прайшлі навучанне тэхнікам якасці і эфектыўнага менеджменту, 113 — навучаліся па пытаннях тэхнічнага нарміравання, стандартызацыі, ацэнкі адпаведнасці, сістэмнага менеджменту, метралагічнага забеспячэння. Ужо традыцыйна ААТ «Гродна Азот» прыняло ўдзел у конкурсным руху за якасць і дзелавую дасканаласць: на атрыманне Дзяржаўнага знака якасці, на прысуджэнне прэміі ўрада Рэспублікі Беларусь за дасягненні ў галіне якасці, а таксама ў конкурсах «Лепшы праект паляпшэння ў краіне, арганізацыі», «Лепшыя тавары Рэспублікі Беларусь» 2024 года.
Закране ўсіх і кожнага
Падрабязна начальнік АУЯ Ганна Ягадніцкая спынілася на такім ключавым мерапрыемстве па рэалізацыі галіновага плана, як укараненне метадалогіі «беражлівай вытворчасці» і аптымізацыя працэсаў вытворчасці.
— Ашчадная вытворчасць — гэта стратэгія, якая накіравана на мінімізацыю страт і аптымізацыю вытворчых працэсаў. У любой сістэме, ва ўсіх працэсах існуюць схаваныя страты — дзейнасць, якая спажывае рэсурсы, але не стварае каштоўнасці, неабходнай заказчыку. Вызначэнне і ўстараненне гэтых страт штогод захоўвае мільёны тым арганізацыям, якія рэгулярна ацэньваюць дзейнасць па стандартах беражлівай вытворчасці. Да ўтоеных страт ставяцца страты на перавытворчасці, дэфектах і пераробцы, немэтазгодных перасоўваннях, транспартаванні, залішніх запасах, залішняй апрацоўцы, чаканні.
Гаворачы аб тым, калі праект ашчаднай вытворчасці будзе ўкаранёны і ахопіць максімальна магчымую колькасць цэхаў і падраздзяленняў, Ганна Уладзіміраўна акцэнтуе ўвагу на неабходнасці скрупулёзнага правядзення ацэнкі вытворчасці і выяўленні ўсіх відаў схаваных страт і іх прычын. Ацэнка павінна ахопліваць таксама тыя працэсы, якія ўплываюць на агульныя паказчыкі работы прадпрыемства, у тым ліку пастаўку, матэрыяльна-тэхнічнае забеспячэнне, кіраванне персаналам. Страты існуюць у кожным падраздзяленні, а не толькі ў вытворчых цэхах. Сярод мноства дзеянняў, якія выконваюцца супрацоўнікамі, заўсёды ёсць тыя, якія можна спрасціць, аптымізаваць ці зусім выдаліць без шкоды для канчатковага выніку.
Як прыклад, ужо выкарыстоўваецца для ўстанаўлення адзіных патрабаванняў да арганізацыі і рацыяналізацыі рабочага месца ў філіяле «Завод Хімвалакно» методыка 5S. Яна з'яўляецца адным з базавых інструментаў ашчаднай вытворчасці. Яе задачы — забяспечыць чысціню на працоўным месцы, зэканоміць час на пошук неабходнага ў працы, забяспечыць бяспеку працы, павысіць узровень якасці прадукцыі, знізіць колькасць дэфектаў, а таксама стварыць камфортны псіхалагічны клімат, які стымулюе жаданне працаваць.
Працэс укаранення праекта ашчаднай вытворчасці складаны і патрабуе затрат часовых рэсурсаў. У першую чаргу, гэта звязана з вялікай колькасцю калектыва ААТ «Гродна Азот», філіяла «Завод Хімвалакно» і паступальным уключэннем у агульны працэс усіх супрацоўнікаў любога ўзроўню незалежна ад падраздзялення або цэха. Улічваюцца і тыя фактары, якія здольныя нейкім чынам «затармазіць» дадзены працэс: агульная загружанасць кіраўнікоў, накіраваных на выкананне пастаўленых задач, вырашэнне бягучых аператыўных пытанняў, адсутнасць матывацыі супрацоўнікаў.
Ключавая роля ў паспяховасці ўкаранення беражлівай вытворчасці надаецца кіраўніцтву прадпрыемства, яго асабістай ўцягнутасці, падтрымцы і актыўнаму ўдзелу. Без гэтага любыя спробы ўкаранення будуць мець часовы і абмежаваны характар. Кіраўніцтва прадпрыемства выразна фармуе мэты, якія імкнецца дасягнуць шляхам укаранення беражлівага вытворчасці, заахвочвае супрацоўнікаў, якія актыўна ўдзельнічаюць у працэсе ўкаранення, прызнае іх дасягненні, — рэзюмуе Ганна Уладзіміраўна.
Пра найбольш знакавыя дасягненні ў 2024 годзе
У ААТ "Гродна Азот" укаранёна сістэма энергетычнага менеджменту ў адпаведнасці з ДАСТ ISO 50001-2021. У снежні 2024 года праведзены сертыфікацыйны аўдыт, атрыманы сертыфікат адпаведнасці.
Даведачна: сістэма энергетычнага менеджменту забяспечвае больш эфектыўны кантроль за спажываннем энергіі, дазваляе выявіць і ўстараніць неэфектыўнае выкарыстанне энергарэсурсаў, аптымізаваць рэжымы работы абсталявання, што прыводзіць да зніжэння энергаспажывання і павялічвае тэрмін службы абсталявання.
Сістэма энергетычнага менеджменту — гэта не проста інструмент для павышэння эфектыўнасці выкарыстання энергарэсурсаў, але і важны фактар, які забяспечвае ўстойлівае развіццё прадпрыемства ў доўгатэрміновай перспектыве.
У 2024 годзе ўкаранёна 20 энергазберагальных мерапрыемстваў, эканомія паліўна-энергетычных рэсурсаў склала больш за 19000 т у.т.
На працягу года ў План мерапрыемстваў па энергазберажэнні дадаткова былі ўключаны 14 мерапрыемстваў, агульны эфект ад укаранення якіх складзе больш за 20 000 т у.
Планам мерапрыемстваў па энергазберажэнні на наступны год прадугледжана зніжэнне спажывання ПЭР на 23212 т у.т.
Курс на інавацыйнасць
Пракаментаваць, як ідуць справы з адным з ключавых напрамкаў мінулага Года якасці - иннова¬вационность — пагадзілася в.а. начальніка аддзела новай тэхнікі, рацыяналізацыі і вынаходніцтва Алена Лучыц.
— У ААТ «Гродна Азот» на пастаяннай аснове праводзіцца работа па выяўленні і распрацоўцы прадукцыі, якая можа быць прызнана інавацыйнай. Яна ўключае ў сябе этапы аналізу праектаў і тэхналагічных схем, якія ўкараняюцца ў тэхналагічных падраздзяленнях прадпрыемства, аналіз статыстычных даных для дасягнення паказчыка па крытэрыю інавацыйнасці, распрацоўку новых відаў прадукцыі і многае іншае.
Адным з ключавых для прадпрыемства з'яўляецца выкананне мэтавага паказчыка «ўдзельная вага адгружанай інавацыйнай прадукцыі ў агульным аб'ёме адгружанай прадукцыі», які па выніках 2024 года склаў 25,15%, — акцэнтуе ўвагу Алена Іосіфаўна.
Даведачна: у пералік інавацыйнай прадукцыі ААТ «Гродна Азот», уключаючы філіял «Завод Хімвалакно», у 2024 годзе ўвайшлі наступныя віды прадукцыі:
• тканіна кордная прасякнутая NY6 940X2 (48X47) F101 (NYLON6);
• тканіна кордная поліамідная прасякнутая 1400 дтэкс х1х2 тып NY6 1400 DTEX/2/810 EPM;
• нітка поліамідная тэкстураваная BCF тып 2110 тэкс (68f) (з карэкціроўкай тэхналагічнага рэжыму ў напрамку зніжэння хуткасцей і павелічэння кратнасці выцягвання ў адрас ААТ «Віцебскія дываны»);
• матэрыял палімерны кампазіцыйны цяжкаўзгаральны «Гроднамід ПА6С1-СВ20» чорны;
• матэрыял палімерны кампазіцыйны «Гроднамід ПА6-ЛТ-СВ10В-3;
• поліамід 6 першасны нятэрмастабілізаваны (гатунак «А») з адноснай глейкасцю (2,87 ± 0,03) адн. адз.;
• тканіна тэхнічная прасякнутая на аснове найлона 6 тыпу чэфер;
• тканіна кордная капронавая прасякнутая маркі 21 КНТС-П (вышэйшы гатунак, першы гатунак) па ТУ BY 500036524.171-2020 (табл. 2);
• тканіна кордная капронавая прасякнутая маркі 30 КНТС-П (вышэйшы гатунак, першы гатунак) па ТУ BY 500036524.171-2020 (табл. 6);
• тканіна кордная капронавая прасякнутая маркі 212 КНТС-П (вышэйшы гатунак, першы гатунак) па ТУ BY 500036524.171-2020 (табл. 2);
• тканіна кордная капронавая прасякнутая маркі 302 КНТС-П (вышэйшы гатунак, першы гатунак) па ТУ BY 500036524.171-2020 (табл. 6);
• тканіна кордная анідная прасякнутая маркі 132
А-П (тып 2) па ТУ BY 500036524.169- 2019 (табл. 4);
• тканіна кордная анідная прасякнутая маркі 30 АДУ-П (вышэйшы гатунак, першы гатунак) па ТУ BY 500036524.169- 2019 (табл.1);
• тканіна кордная анідная прасякнутая маркі 302 АДУ-П (вышэйшы гатунак, першы гатунак) па ТУ BY 500036524.169- 2019 (табл. 1);
• кісларод вадкі медыцынскі;
• сумесь карбаміда-аміячная (КАС) з канцэнтрацыяй алею не больш за 8 мг / дм3;
• кісларод газападобны медыцынскі;
• карбамід прыляваны цэху карбамід-4 з паніжаным утрыманнем біурэта (з масавай доляй 0,9% і ніжэй) маркі А (1-й гатунак) і маркі Б (вышэйшы гатунак);
• раствор нітрату амонію.
Менавіта прадстаўлены пералік прадукцыі прызнаны гарантавана запатрабаваным аграпрамысловым комплексам, хімічнай галіной, медыцынскімі арганізацыямі як на тэрыторыі рэспублікі, так і за яе межамі.
Дакладныя ўдары рацыяналізатарствам — па санкцыях!
Вядучы інжынер АНТРВ Алена Лучыц падзялілася меркаваннем аб патэнцыяле кадраў прадпрыемства ў частцы рацыяналізатарства і аб тым, якія поспехі дасягнуты за 2024 год у гэтым напрамку.
— Як вядома, прафесіі рацыяналізатар няма. Рацыяналізатарам можа стаць чалавек, які валодае любой спецыяльнасцю, здольны не толькі прыдумаць новую ідэю, але і ўвасобіць яе ў жыццё на вытворчасці. Бо на сённяшні дзень выпусціць прадукцыю — не самае галоўнае. Неабходна, каб яна была канкурэнтаздольнай, з нізкім сабекоштам і высокай якасцю. На вырашэнне гэтых пытанняў і накіравана дзейнасць творчых работнікаў нашага прадпрыемства.
Рэалізацыя тэхнічных навін, створаных рацыяналізатарамі на нашым прадпрыемстве, дазваляе хутчэй асвойваць прынцыпова новую тэхніку і тэхналогію, знізіць долю ручной і цяжкай фізічнай працы, дабіцца скарачэння невытворчых страт сыравіны, матэрыялаў, электраэнергіі, паляпшэння якасці і тэхніка-эканамічных уласцівасцей, больш рацыянальнага прымянення тэхнікі.
Рацыяналізатарская дзейнасць прадпрыемства вызначана і рэгламентуецца ў лакальным нарматыўным акце — стандарце прадпрыемства СТП Азот 9-2022, зацверджаным генеральным дырэктарам прадпрыемства ў 2022 годзе.
Даведачна: у 2024 годзе ў службу рацыяналізацыі АНТРВ згодна з выкананнем п. 11.1 Плана мерапрыемстваў ААТ «Гродна Азот» па правядзенні Года якасці, было пададзена 26 прапаноў ад цэхаў карбамід-2,3,4, аміяк-4, гідрыраванне бензолу, цыклагексанон-1, ЦРАЭ, праектнае кіраванне, метанол, капралактам-1 (паступіла дзве прапановы), кацельны цэх, ГАС, цыклагексанон-2, капралактам-2, сульфат амонія, УЗН, цэх сувязі, РіА КВПіА ВК, РМВ, ЦРААВК, ЦРТА, КВПіА, ЦВЗ, РіА КВПіА ВААУМ, аміак.
Год якасці завершаны, але для ААТ «Гродна Азот» і філіяла «Завод Хімвалакно» ён стаў выдатным стартам новай пяцігодкі якасці.